VERİMLİLİK NEDİR ?

VERİMLİLİK NEDİR, NEDEN ÖNEMLİDİR?

Çocuklara verimli olmayı nasıl öğretiriz?

Ertelediğiniz işler, yeterince zaman ayırmadığınız veya yerine getiremediğiniz sorumluluklar nedeniyle telaşa kapıldığınız, üzüldüğünüz anlar oldu mu? Ya da bir görevi çok başarılı bir şekilde tamamladığınızda çok mutlu olduğunuz anlar hiç oldu mu? Büyük ihtimalle her iki durumu da deneyimlediniz ve bu deneyimler size verimlilik adına çeşitli dersler verdi. Verimli bir çaba ile üretkenliğinizi artırmanın hazzını da yaşadınız, verimsizliğin sebep olduğu olumsuzlukların sonucunu da... Birçoğumuz verimliliğin önemli olduğunu biliyoruz ve hiç şüphe yok ki çocuklarımızın da verimli ve üretken olmalarını istiyoruz. Ancak kaçımız verimli olmak için planlı adımlar atıyoruz? Verimlilik, 21. yüzyılın hızlı dünyasında en önemli niteliklerden biri olarak kabul ediliyor. “Hayat; sürekli öğrenmeyi, denemeyi, yanılmayı, yeniden denemeyi ve ustalaşmayı içeren bir zaman yolculuğudur” diye düşünüyorsak ve zamanın en değerli kaynağımız olduğunu biliyorsak yaptığımız her işe, zamanımızı ve enerjimizi alan her uğraşa verimlilik açısından bakmayı başarabiliriz. Verimlilik çerçevesinden hayata bakabilirsek çocuklarımıza da verimli olmaları için ilham verebiliriz…

Üretkenlik ve Verimlilik

Öncelikle, şu iki kavramla ilgili ayrımı ortaya koyarak başlayalım: Üretkenlik ve verimlilik kavramları sık sık birbirine karıştırılır. Örneğin siz ve çocuğunuz, bir hafta boyunca yoğun bir şekilde çalışıp ürettiniz. “Son ürün”, yani ortaya çıkardığınız ürün herhangi bir şey olabilir. Belki pek çok fikir ve öneri içeren bir proje sunumu ya da yüz adet masa lambası ürettiniz. Çocuğunuz ise matematik sınavına hazırlanmak için üç test kitabı çözdü-yani yüzlerce soru için cevap üretti-… Siz, hedeflediğiniz miktara ve ürün kalitesine ulaştınız, çocuğunuzun da yeterince test çözdüğünü düşündünüz… Peki, gerçekten verimli miydiniz? Hedefleriniz gerçekçi miydi veya farklı yollardan daha iyi bir çalışma kalitesine ulaşıp daha hızlı ya da daha az maliyetli bir sonuç elde edebilir miydiniz? Çocuğunuzun çözdüğü matematik testleri yeterince geliştirici miydi? Bu testler sayesinde tüm konuları yeterince kapsayan bir çalışma yaptı mı yoksa kesirlere gereğinden fazla mı zaman harcadı? ...

Verimlilik, üretkenliğin kalitesinin bir göstergesidir. Verimlilik arttığında üretkenlik de artar ancak üretkenliğin yüksek olması her zaman yüksek verimlilikle çalışıldığını göstermez. Verimliliğin farklı alanlara özel pek çok tanımı vardır. Örneğin, bir mühendise verimliliğin ne olduğunu sorsak bize çalıştığı işletmenin verimliliğini belirleyen yüzlerce ayrıntıyı ve bu ayrıntıları hesaba katarak hazırladığı karmaşık formülleri anlatabilir; verimliliği sayılarla ifade edebilir... Küçük çocuklardan bu tür kavramları en karmaşık tanımları ile öğrenmelerini elbette bekleyemeyiz. Verimlilik, geliştirilebilir bir takım becerilerin ürünüdür. Bu becerileri her yaşta geliştirebiliriz ve çocuklarımıza da verimli olmaları için küçük yaşlarından itibaren bu becerileri kazandırabiliriz. Daha sade ve anlaşılır tanımlarla çocuklarımıza verimliliği öğretebiliriz.

Bizce Verimlilik…

Basit bir tanım ya da formül üretebiliriz verimlilik için:

Verimlilik= Farklı farklı hedeflerimize ulaşmak için kaynaklarımızı -Zamanımızı + Enerjimizi + Tecrübelerimizi + Bilgimizi + Becerilerimizi- en etkin şekilde kullanmak.

Verimlilik, hedefleri/görevleri ne kadar doğru belirlediğimizi ve görevleri tamamlarken zamanı /son ürün kalitesini ne kadar iyi yönettiğimizi ifade eder. Zamanımızı yanlış işler veya hedefler için harcıyorsak verimliliğe ulaşamayız. Verimliliğin temelinde zamana, mevcut diğer kaynaklara ve hedeflere verilen değer yatar. Verimlilik, daha az zamanda daha fazlasını yapmamıza veya sahip olduğumuz kaynaklarla daha kısa sürede daha iyi bir iş çıkarmamıza yardımcı olan bir dizi alışkanlıktır. Okuldaki yaşama ve okul sonrasındaki yetişkin yaşamına güç katacak bu alışkanlıkları, okul öncesi yaşlardan itibaren çocuklarımıza öğretebiliriz. “Sence bu soruyu çözmenin daha hızlı, daha farklı bir yolu var mıdır?”, “Sence bu kuleyi daha sağlam yapmanın bir yolu var mıdır?” gibi sorularla onları verimliliklerini sorgulamaya teşvik edebiliriz.

21. Yüzyılda Verimlilik Neden Çok Önemlidir?

İnternet devrimi ile bilginin demokratikleşmesi, insan ömrünü uzatan ve yaşamı kolaylaştıran pek çok teknolojik gelişme gibi olumlu sonuçların yanı sıra yeni zorlukları ve bunlara bağlı olumsuz alışkanlıkları da getiren bir çağdayız. Yeni nesil bir çocuk, dijital bir dünyaya gözlerini açıyor. Peki, ekrandan kafasını kaldıran yeni nesil bir çocuğu neler bekliyor? Nasıl bir yaşam var bugün? Ekranda gördüklerinden ya da yaşadıklarından daha cazip bir atmosfer sunabiliyor muyuz çocuklara? Günümüzde; odasının penceresinden gökyüzünü seyredebilen, okula bisikletle gidebilen, mahallesinde rahatça oyun oynayabilen, çağa uygun ideal eğitim fırsatlarına sahip ve doğayı keşfedebilen kaç tane çocuk vardır? Genelleme yaparak cevaplayabiliriz bu soruları… Yeni nesil şehir çocukları; cep telefonlarının, sosyal medyanın, hava kirliliğinin ve iklim krizinin olmadığı bir düzeni bilmiyorlar. Bugün insanlar; ekonomik ve sosyal sebeplerle köylerden şehirlere hızla göç ediyor… Şehirlerimiz hiç olmadığı kadar kalabalıklaştı, yeşil ve güvenilir mahalleler her geçen gün azalıyor. Tüketim çılgınlığı ile 20. yüzyılda tanışan insanlık bugün de hızla en değerli kaynaklarını tüketmeye ve doğayı sömürmeye devam ediyor.

21. yüzyılın dünyası; haberleşmeden eğitime, eğlenceden kültür sanata, sosyalleşmeden oyun oynamaya, finans yönetiminden alışverişe, her alanda dijital öneriler sunuyor. Herkesin ve her şeyin dijital kimlikleri oluşuyor. Bunun yanında, insanlık kendini ve çevresini keşfettikçe her gün çeşitlilik de artıyor. Günümüzde; nüfusun, rekabetin, dijitalleşmenin, ekran bağımlılığının, hızın ve kaygının arttığı bir dünyada yaşıyoruz… Stres, anksiyete, depresyon ve odaklanma gibi sorunları olan çocukların sayısı -özellikle pandemiden itibaren- artıyor. Yeni nesil çocuklar, yoğun rekabeti gözlemliyor ve birçoğu bu rekabeti yaşıyor. Onlar, çok çeşitli mesajları çözümlemekle ve yoğun rekabete adapte olmakla uğraşırken bir yandan da artan çeşitliliğin içinde kendilerini ifade edebilecekleri bir kimlik arayışındalar. Seçeneklerin, çeşitliliğin ve rekabetin arttığı bir düzende çocukların üzerindeki baskı da artıyor. İşte bu baskıyı azaltmanın en etkili yoludur verimlilik. Zamanı iyi yöneterek verimli olmak hiç olmadığı kadar önem kazanıyor.

Özetle, bugünün çocuklarının çok seçenek arasından karar verme, iyi zaman yönetimi, çeşitlenen dünyaya empati ile yaklaşma, dijitalleşmeye adapte olma, rekabet baskısından ve stresten korunma, öz motivasyon, hedef belirleme, odaklanma ve sebat etme becerilerini geliştirmeleri gerekiyor. Tüm bu beceriler verimliliği, verimlilik ise mutluluğu getiriyor… İşte bu yüzden verimli olabilmek bugün çok önemlidir.

Verimlilik Nasıl Öğretilir?

Verimlilik, çocuklara birçok yönden fayda sağlayabilir. Zaman yönetimi, plan yapma, hedef belirleme, zorluklarla baş etme, mücadele etme, sebat etme ve güçlü duygusal düzenleme yetenekleri verimliliğin bir parçasıdır. Bu yeteneklerini geliştirmeleri için çocuklarımıza yardımcı olabiliriz. Çocuklarımızın 7/24 verimli olmaları gerekmediğini bilmeleri de çok önemlidir. Verimli bir yaşamın “denge” kurmakla yakında ilgili olduğunu çocuklarımıza anlatabiliriz. Doğa, şehir, okul, oyun ve iş arasında dengeli bir yaşam kurmaya gayret edebiliriz.

Onları, okul öncesinden başlayarak sorumluluklarla, rutinlerle, takvimlerle ve günlük/haftalık iş listeleri ile buluşturabiliriz. Ödevlerinin yanı sıra evle ilgili sorumluluklar da verebiliriz onlara. Çocuklarımıza, bu sorumlulukları başarmaları için rehberlik edebiliriz; onları her denemede daha iyi ve daha verimli çalışmaya teşvik edebiliriz. Zaman kavramı ile tanıştırabiliriz çocuklarımızı. Zamanın en değerli kaynağımız olduğunu anlatan öykülerden faydalanabiliriz. En iyisi, onlara zaman yönetimi ve verimlilikle ilgili örnek olabiliriz. Yaptığımız işleri neden yaptığımızı, hayallerimizi, hedeflerimizi, planlarımızı, nerelerde hata yaptığımızı, yaşadığımız zaman kayıplarını ve bir dahaki sefere neleri iyileştirip daha verimli olmayı amaçladığımızı duymalarını sağlayabiliriz. Örneğin, bu tür bir yüzleşmeye şahit olabilirler: “Geç yattığımda ertesi gün çok yorgun oluyorum. Yorgun olunca sabah sporumu yapamıyorum. İşlerimi de düzgün yapamıyorum. Bundan sonra en geç 11’de uyumaya karar verdim. Daha dinç olursam günüm verimli geçer. Günüm verimli geçerse daha çok şey üretirim ve daha mutlu olurum”. Verimliliğimizi artırarak üretkenliğimizi de artırdığımıza şahit olmak, çocuklarımızı verimli olmaya teşvik eder.

Hayal kırıklığı kaçınılmazdır ve üstesinden gelecek duygusal becerilere sahip değilsek verimlilik ve üretkenlik hedefimizden uzaklaşırız. Küçük çocukların hayal kırıklığı gibi olumsuz duyguları da yaşamalarına ve hata yapmalarına izin vermek; olumsuzluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmanın önemli bir parçasıdır. Örneğin, çocuğumuzun zor bir kule inşa etmesine yardım etmek için acele etmemize veya onun hatalarını engellememize gerek yoktur. Kuleyi nasıl daha hızlı ve daha sağlam bir şekilde kurabileceğini öğrenmesi -yani daha verimli bir kule çalışması yapması- için hata yapmasına ve hayal kırıklığı yaşamasına izin verebiliriz. Bizden yardım isteyene kadar bekleyebiliriz. Hataların ve olumsuz duyguların hoşgörü ile karşılandığı, hatalardan ders çıkarmanın ve sürekli öğrenmenin teşvik edildiği, sorumlulukların belirlendiği, tüm duygulara izin verilen, problem çözme ve sorgulama becerilerinin gelişimini destekleyen oyunların oynandığı ve sohbetlerin yapıldığı bir ev ortamı; çocukların deneyimler eşliğinde verimli olmayı keşfetmelerine yardımcı olacaktır.

Ebeveynler ve öğretmenler, çocukların verimliliğini geliştirmede hayati bir rol oynarlar. Çocuklarımıza erken yaşlardan itibaren yaşamlarını organize etmeyi, hayal kırıklıklarına tahammül etmeyi, bir görevi yerine getirirken odaklanmayı, hatalardan korkmamayı ve sebat etmeyi öğretebiliyorsak onları verimli bir yaşama hazırlıyoruz demektir.

KidZania’dan sevgilerimizle